Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Ranouncle(-di-fueio-primo)
Ranunculus trichophyllus subsp. trichophyllus
Ranunculaceae
Nom en français : Renoncule à feuilles capillaires.
Descripcioun :Aquéu ranouncle trachis dins lis aigo morto meme que duro qu'un tèms o un pau courènto, de cop que i'a dins l'aigo sau. Fai qu'uno souleto meno de fueio, de multifido, que fan pas mai de 4 cm. Li pecou soun long de 4 à 6 cm. Se destrìo de la subsp. eradicatus que s'atrovo en mountagno, que fai de racino à tóuti li nous de la planto, ço qu'èi pas lou cas eici.
Usanço :Coume tóuti li ranouncle, es uno planto empouisounanto.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Aigo
- Aigo morto
- Aigo sau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Ranunculus trichophyllus subsp. trichophyllus Chaix, 1785